Het hebben van een gezonde relatie met voeding is belangrijk. Het draagt bij aan een gezonde leefstijl en zorgt ervoor dat je op een goede manier om kan gaan met eten. Maar wat is eigenlijk de definitie van een gezonde relatie met voeding? En wanneer is die relatie verstoord? Je leest het allemaal in dit artikel!
Voedingskennis vs. voedingsgedrag
Veel mensen verwachten dat ze door veel kennis over voeding te hebben, veel kunnen afvallen of gezond kunnen leven. “Hoe meer ik over voeding weet, hoe beter het zal gaan.” Kennis over voeding is zeker niet onbelangrijk, maar wordt doorgaans erg overschat. Iets wat op grote schaal onderschat wordt, is de diepere laag: voedingsgedrag en de relatie die je met voeding hebt.
Laat me je een voorbeeld geven. Als ik een appel en een donut hebt en aan een groep mensen vraag wat de gezondere optie is, dan zal iedereen volmondig zeggen dat de appel gezonder is dan de donut. Die kennis hebben de meeste mensen wel. Maar als ik vervolgens dezelfde groep mensen laat kiezen welke van de twee ze willen eten, dan zal niet iedereen kiezen voor de appel. En dat heeft dus te maken met voedingsgedrag, je relatie met voeding en de keuzes die je maakt.
Met dit voorbeeld wil ik overigens niet zeggen dat je alleen maar appels mag eten en geen donut, want voor elk product is er een tijd en plaats. Maar het voorbeeld laat wel zien dat voedingskennis niet automatisch je gedrag en keuzes beïnvloedt.
Hetelfde geldt voor roken: we weten allemaal dat het ongezond is, maar er zijn nog altijd veel mensen die roken. Kennis en gedrag zijn twee verschillende dingen.
Het hebben van veel kennis over voeding betekent ook niet automatisch dat je een gezonde relatie met voeding hebt. Een gezonde of ongezonde relatie met voeding heeft wel alles te maken met je voedingsgedrag, mindset en de keuzes die je maakt. Voor iedereen is dit verschillend.
Een verstoorde relatie met voeding
Veel meer mensen dan je denkt hebben te maken met een verstoorde relatie met voeding. Je denkt misschien al snel aan mensen met een eetstoornis, maar het gaat verder dan dat. Zo kan je relatie met voeding verstoord zijn als…
- Je zenuwachtig wordt van het eten van bepaalde voeding;
- Je overdag minimaal eet om later op de dag eetbuien te krijgen;
- Je elke dag tot op het laatste blaadje sla je calorieën bijhoudt;
- Je de hele dag bezig bent met wat je wel/niet kunt eten;
- Je pas ‘wat lekkers’ mag eten als je die dag gesport hebt;
- Je het liefst etentjes en verjaardagen overslaat omdat je dan ‘anders’ eet.
Het hebben van een verstoorde relatie met voeding is niet altijd zichtbaar, maar kan van binnen een enorme strijd zijn. Als je steeds taart afslaat op je werk, zeggen je collega’s misschien: “Zo, goed hoor, dat je dat kan!”, terwijl jij denkt: “Ik zou willen dat ik gewoon een taartje mee kon eten.” Mensen denken namelijk al snel dat je heel gezond bezig bent als je ongezonde dingen afslaat. Terwijl jij misschien al jaren restrictief eet en bang bent om dik te worden van een taartje.
Een verstoorde relatie met voeding betekent niet meteen dat je niet gezond bent of gezond eet. Het kan wel voelen als een gevangenis waarin je opgesloten zit. Het kan ook heel vermoeiend zijn om er altijd maar mee bezig te zijn. Daarom, als je je hierin herkent, is het belangrijk om stappen te ondernemen richting een gezonde relatie met voeding.
Een gezonde relatie met voeding
Wat is dan een gezonde relatie met voeding? Ik omschrijf het zo:
“Een gezonde relatie met voeding is wanneer je in de basis gezond en voldoende eet, maar met mate kan genieten van je favoriete voedsel zonder schuldgevoel.”
De basis, het grootste deel van wat je dagelijks eet, bestaat uit gezonde voeding. Er is geen drang om dat wat je hebt gegeten te compenseren door bijvoorbeeld veel te gaan beweging. Je geeft jezelf de ruimte om van voeding te genieten (zelfs tijdens het afvallen), want voeding is meer dan alleen energie voor je lichaam. Er is geen lijstje met goede en foute producten. Maar bovendien is een gezonde relatie met voeding het hebben van een ontspannen mindset. Een mindset waarbij je niet een groot deel van de dag over voeding nadenkt. Een mindset dat je zonder schuldgevoel kunt genieten van lekker eten.
Wil je dit ook? Start dan bij het herkennen van je eigen gedrag, gedachten en gevoelens en ga na waar dit vandaan komt.
Vervolgens ga je na waar je grootste struggle of angst is en pak je dit aan. Hoe? Door afspraken met jezelf te maken en je te trainen in nieuw, gezond gedrag. Een paar voorbeelden:
- Kan je niet zonder calorieën tellen? Spreek met jezelf af dat je een dag in de week niet gaat tellen.
- Word je zenuwachtig van bepaalde voeding? Spreek met jezelf af om (een klein beetje) ervan te eten en te zien hoe dat gaat.
- Heb je last van eetbuien in de avond? Eet overdag meer, zodat je minder honger hebt en de verleiding kleiner wordt.
- Zijn je eetbuien gelinkt aan bepaalde emoties? Als je je gestrest voelt, kan het zijn dat je naar voedsel grijpt om jezelf te kalmeren. Het is belangrijk om te begrijpen waarom je deze voedingsmiddelen eet en te leren hoe je op andere manieren met je emoties kunt omgaan. Probeer bijvoorbeeld erover te praten met iemand in je omgeving, een wandeling te maken of een hobby te beoefenen als je je gestrest voelt.
- Is ‘lekker eten’ alleen een beloning als je hebt bewogen? Eet het een keer op een rustdag.
- Sla je het liefst sociale activiteiten over? Leer te eten in bijzijn van anderen. Maak afspraken met jezelf over wat en hoe veel je gaat eten en drinken tijdens een sociale gelegenheid.
Lees ook: Van emotie-eten naar een gezonde leefstijl – Martines verhaal
De eerste keer dat je dit doet, zal het moeilijkst en het zwaarste zijn. Geef dan niet op. Zet door. Houd jezelf aan je afspraken, hoe moeilijk het ook is. Door jezelf hierin te trainen, wordt het steeds een beetje makkelijker en kom je steeds dichter bij een gezonde relatie met voeding.
Wil jij een gezonde relatie met voeding…
… maar weet je niet goed hoe je dit aan kunt pakken? Laat me je helpen? Als diëtist, personal trainer en (online) coach help ik mensen naar een gezonde leefstijl. Een gezonde mindset en relatie met voeding horen hier helemaal bij. Stuur me eens een berichtje, dan kijken we wat ik voor je kan betekenen!
